<p>Devlet denilen olgu, zamana ve toplumların özelliklerine göre farklılıklar<br />göstermiştir. Bu farklılıklar, ekonomik koşullar, geçmişin birikimi, inançlar, hayaller-<br />idealler, tabiat olayları, bilimsel gelişmeler, savaşlar, liderler gibi etkenlerle<br />şekillenmiştir. Bu bağlamda 18-XX. yüzyıllar, dünyada bir kısım toplumun devlet<br />yönetim biçimlerini ve toplumun işleyiş şeklini değiştirerek yenilik yaptığı, diğer<br />bir kısmının ise mevcut durumlarını korumak veya dışarıdan gelen yenilik etkileri<br />ile mevcut hallerini sentezlemek arasında tercih yapmak zorunda kaldığı özel bir<br />dönemdir. Bu özel dönemden kayda değer şekilde etkilenenler arasında Osmanlı<br />Devleti de bulunmaktadır. Nitekim XIX. yüzyıl Osmanlı Devleti yönetimi için yenileşme,<br />çağdaşlaşma ve hayatta kalma adına değişim ve dönüşüm teşebbüsü yüzyılıdır.<br />Bu çalışmanın konusu da XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin teşebbüs ettiği<br />yenileşme hareketini, onun kendi tarihsel derinliği içinde analiz etmektir. Böylece<br />Osmanlı Devleti ve Avrupa arasındaki ilişki, doğu-batı; bütün-parça; genel-ayrıntı;<br />atalet-devrim kavramlarındaki farklılık temelinde değerlendirilerek, Osmanlı Devleti<br />yenileşme teşebbüsü anlaşılmaya veya konumlandırılmaya çalışılacaktır.</p>